Minimaal invasieve technieken zijn inmiddels goed ingeburgerd in meerdere chirurgische disciplines. Deze technieken bieden patiënten grote voordelen zoals minder pijn, minder postoperatieve complicaties en een kortere hospitalisatieduur. Voor thoracale chirurgie is VATS (Video-assisted thoracic surgery) de gouden standaard geworden. De laatste jaren maakt RATS (Robotic-assisted thoracic surgery) zijn opmars als waardig alternatief.
VOOR-EN NADELEN
RATS is een relatief nieuw platform voor minimaal invasieve thoracale heelkunde. De voordelen zijn optimaal 3D-zicht, meer precisie, betere ergonomie en gebruik van instrumenten die onnatuurlijke polsbewegingen kunnen verrichten. Met deze techniek kunnen artsen nog complexere ingrepen uitvoeren zoals resecties van mediastinale tumoren en bronchiale anastomoses bij sleeve lobectomies aanleggen. De techniek heeft ook enkele nadelen. Zo blijft de kostprijs voorlopig hoog, duren operaties doorgaans langer door de installatietijd en de moeilijke leercurve van het proces, en is er geen haptische feedback van de instrumenten.
MEER MOGELIJKHEDEN VOOR COMPLEXE INGREPEN
Huidige data tonen aan dat RATS een valabel alternatief is voor de VATS techniek. Het is steeds populairder door de mogelijkheden die het biedt bij meer complexe ingrepen zoals een segmentectomie en een sleeve lobectomy. VATS botst bij deze ingrepen vaak op zijn technische beperkingen, terwijl RATS juist een verfijndere benadering biedt die tegemoetkomt aan deze uitdagingen.
Een hele duidelijke winst ten opzichte van de klassieke minimaal invasieve technieken is nog niet aangetoond, maar RATS biedt, met verbeterde visualisatie en wristed movements van de instrumenten, wel zeker en vast potentieel als waardig alternatief.
RATS LOBECTOMIE
Een anatomische resectie zoals een lobectomie of segmentectomie blijft de meest voorkomende ingreep voor een thoracaal chirurg. Wanneer VATS, RATS en open lobectomie vergeleken worden, valt op dat de operatieduur van de RATS nog significant langer is dan VATS en open lobectomie, maar dat de hospitalisatieduur significant korter is in de RATS en VATS groep. De perioperatieve complicaties en de 30-dagen mortaliteit zijn vergelijkbaar voor beide minimaal invasieve technieken.
RATS zou superieur zijn aan VATS omwille van een betere klieruitruiming, wat zich vertaalt in een hogere nodal upstaging. RATS zou ook beter scoren bij het verrichten van een segmentectomie omwille van de betere visualisatie van de kleine bloedvaten en de integratie van infraroodlicht voor toediening van indocyaangroen, wat helpt bij de identificatie van de intersegmentale vlakken (zie Foto 2.).
In het AZ Sint-Jan Brugge AV opereerden chirurgen ondertussen meer dan veertig thoracale casussen met de robot (zie Foto 1.). De eerste keren gebeurden deze operaties onder toeziend oog van een buitenlandse expert
